De weg van Amerikaans paardenvlees naar ons land ligt nog steeds bezaaid met enorm veel mishandeling, verwaarlozing en fraude. Dat blijkt uit nieuw onderzoek dat in Uruguay, Argentinië en Canada werd uitgevoerd door Tierschutzbund Zürich en Animal Welfare Foundation, allebei partnerorganisaties van GAIA. “België is de tweede grootste importeur van paardenvlees uit Argentinië en Uruguay”, zegt GAIA-directeur Ann De Greef. “Het wordt hoog tijd dat alle Belgische supermarkten stoppen met de verkoop van martelvlees afkomstig uit Uruguay, Argentinië en Canada. Bovendien moet de EU de import van paardenvlees uit die landen verbieden. Ons eerste onderzoek over het paardenleed in Latijns-Amerika dateert van 2010. De industrie maakte intussen veel beloftes, maar de realiteit is er geen snars op verbeterd.”
Dertien Europese, Noord- en Zuid-Amerikaanse dierenrechtenorganisaties, waaronder GAIA, stellen de blijvende wantoestanden aan de kaak: de verzamelplaatsen voor paarden, het transport van de paarden, de paardenveilingen en de slachthuizen, blijken nog steeds poelen van paardenleed en verwaarlozing van paarden. Uitgeputte, zieke, gewonde en stervende paarden krijgen geen enkele diergeneeskundige verzorging. Zowel in Latijns-Amerika als in Canada hebben de paarden geen of te weinig bescherming tegen extreme weersomstandigheden. In Canada staan de paarden maandenlang zonder beschutting buiten in de bijtende koude, in temperaturen tot -30°C. Veulens vriezen dood bij de geboorte. De herkomst van de paarden is vaak onbekend. Dat is de situatie van de paarden in Latijns-Amerika en Canada. Bestemming? Europa en vooral België.
Open wonden
In Latijns-Amerika is de situatie schrijnend. Partnerorganisaties Tierschutzbund Zürich en Animal Welfare Foundation filmden tussen april 2018 en januari 2019 de situatie rond de slachthuizen Clay en Sarel (Uruguay) en Lamar en Land L (Argentinië). Zieke paarden met open wonden, abcessen en gebroken benen krijgen geen enkele verzorging en evenmin worden zieltogende paarden uit hun lijden verlost. Tijdens de urenlange transporten krijgen ze geen water, geen voedsel en worden ze geslagen met stokken en mishandeld met elektrische prikstokken. Paarden worden opgejaagd door honden. In de verzamelplaatsen raken dieren verstrikt in het prikkeldraad. “Uit ons onderzoek blijkt bovendien dat het systeem van traceerbaarheid totaal onbetrouwbaar is”, legt De Greef uit. “Dat enkel de laatste eigenaar – vaak diegene die ze opkoopt voor het slachthuis - moet melden van waar het paard komt en welke medicijnen het toegediend heeft gekregen, doet ernstige vragen rijzen over de voedselveiligheid. Sommige paarden zijn bijvoorbeeld afkomstig van rodeo’s en races en worden volgepompt met anabolen.”
In januari en februari 2019 werd de situatie in en rond het slachthuis Bouvry in Alberta, Canada gefilmd. De paarden staan buiten in de sneeuw, regen en bij temperaturen die dalen tot -30°C. Zwangere merries worden niet gescheiden van de rest en hun veulens sterven vaak bij de geboorte. Droge, propere rustplaatsen ontbreken of zijn er niet voldoende. Paarden met bloedende brandmerken, open wonden aan de benen en paarden die niet meer rechtop geraken, gewonde en zieltogende paarden worden aan hun lot overgelaten. Of ze nu gewond zijn of aan het sterven, ze krijgen geen veterinaire verzorging. Om hen snel aan te mesten, krijgen de paarden veel te eiwitrijk voedsel, waardoor ze vatbaar zijn voor pijnlijke kolieken.
Doorlichtingen
In 2010 voerde GAIA zijn eerste onderzoek in Uruguay, Argentinië en Brazilië. De beelden leidden ertoe dat tal van Belgische supermarkten stopten met paardenvlees aan te kopen uit die landen. Aldi, Colruyt en Makro verkopen enkel nog paardenvlees uit Europa, Lidl en Delhaize verkopen zelfs helemaal geen paardenvlees meer.
In 2015 verbood Europa de import van paardenvlees uit Mexico en Brazilië. Datzelfde jaar werd ‘Respectful Life’ geboren, een gezamenlijk initiatief van de Federatie van het Belgisch Vlees (FEBEV) en de Katholieke Universiteit Leuven, bedoeld om het dierenwelzijn te verbeteren. Onderzoekers van de KU Leuven voeren bedrijfsbezoeken (slachthuizen en verzamelplaatsen) uit in Uruguay en Argentinië. “Maar dat blijkt een maat voor niets”, zegt De Greef. “De bezoeken gebeuren aangekondigd en de slachthuizen bereiden zich er telkens op voor. Zo is er op de nieuwe beelden te zien hoe er naar aanleiding van zo’n inspectie beschutting werd voorzien en de zieke en gewonde paarden naar andere plaatsen worden verjaagd.”
Ook het laatste inspectierapport van de Europese Commissie in Uruguay (2018) wijst op ernstige tekortkomingen “in de stallen van de slachthuizen”. Nog volgens het officiële rapport doet “de situatie in de bezochte verzamelcentra nieuwe en ernstige vragen rijzen over het welzijn van de dieren op het moment van het doden".
Hoewel het controleteam vooraf had gevraagd dat de verzamelcentra van de slachthuizen tijdens de controle in werking zouden zijn, waren ze in alle drie de bedrijven leeg. De controleurs stelden verder “een beperkt aantal overdekte schuilplaatsen” en een “zeer beperkt aantal waterbakken” vast.
Protestmail
GAIA roept de consument op om geen paardenvlees meer te kopen uit Uruguay, Argentinië en Canada. “Verder dringen we er bij de Europese Commissie op aan om de import uit die landen te verbieden, zoals eerder gebeurde met paardenvlees uit Mexico en Brazilië. En last but not least kan iedereen via www.gaia.be een protestmail sturen naar de supermarkten (Carrefour, Match en Renmans) die nog paardenvlees uit die landen verkopen.” Vandaag liet Albert Heijn GAIA alvast weten dat ze de verkoop van gerookt paardenvlees opschorten “omdat de deugdelijkheid van het label ‘respectful life’ op dit moment niet voldoende kan bewezen worden”. De supermarktketen verkocht sowieso al geen vers paardenvlees.