Image
Dieren in de Grondwet
Brussel, vrijdag 3 mei 2024 – Vandaag zal de geschiedenis ingaan als de dag waarop de Kamer van Volksvertegenwoordigers dieren in de Belgische grondwet liet opnemen. Daarmee wordt België na Duitsland, Italië, Luxemburg, Oostenrijk en Slovenië de zesde EU-lidstaat die dieren een grondwettelijke bescherming verleent. GAIA voert al acht jaar campagne voor het opnemen van dieren in de Grondwet en is dan ook erg opgetogen over deze historische verwezenlijking.
3 mei 2024

De voorgestelde grondwetsherziening werd door de Kamer van Volksvertegenwoordigers aangenomen met een bijzondere tweederdemeerderheid. 70 Kamerleden stemden voor, 23 stemden tegen en 29 onthielden zich.

Artikel 7bis van de Belgische Grondwet luidt dus voortaan als volgt: "Bij de uitoefening van hun respectieve bevoegdheden streven de federale Staat, de gemeenschappen en de gewesten naar bescherming van en zorg voor dieren als wezens met gevoel.

Deze toevoeging markeert slechts de vierde grote herziening van de Grondwet in het belang van individuen en mag men dus terecht als een historische mijlpaal worden zien. De drie voorgaande wijzigingen ter zake betroffen de invoering van het algemeen meervoudig stemrecht, de gelijkheid van vrouwen en mannen en de rechten voor personen met een handicap.

De opname van dierenwelzijn in de hoogste Belgische rechtsnorm draagt niet enkel symbolische waarde, maar zal ook concreet bijdragen aan de bescherming van dieren in België.

Eerst en vooral wordt hiermee het welzijn van dieren grondwettelijk verankerd als een fundamentele waarde in onze samenleving. Indien er in de toekomst een door de Grondwet beschermd recht in conflict zou komen te staan met de bescherming van dieren, zal het dierenwelzijn juridisch gezien zwaarder wegen in vergelijking met het gewicht van dierenwelzijn voordien en moet er dus meer rekening mee worden gehouden. Het welzijn van dieren legt dus meer gewicht in de schaal.

 Daarnaast zal de opname van dieren en hun welzijn in de Grondwet de wetgevende én de uitvoerende macht aanmoedigen om wetten aan te nemen, die de bescherming van dieren moeten verbeteren.

 Tot slot zal deze beslissing ook een onmiskenbaar effect hebben in rechtszaken, waarbij dieren betrokken zijn – en dit zowel op strafrechtelijk als op burgerrechtelijk niveau. Rechters zijn zich immers goed bewust van het belang van de in de Grondwet vastgelegde waarden en zullen de belangen van dieren bij hun oordeelvorming voortaan dan ook meer gewicht toekennen.

Dit is een historische overwinning voor GAIA en voor al wie dieren een warm hart toedraagt, het orgelpunt van een lang besluitvormingsproces. Zo’n dertig jaar geleden zou een dergelijke doorbraak nog volledig ondenkbaar zijn geweest. Vandaag krijgt het welzijn van dieren een grondwettelijke status, naast andere fundamentele principes. Deze beslissing weerspiegelt een belangrijke maatschappelijke evolutie en onderstreept het almaar toenemende belang van dierenwelzijn in ons land, waarvoor GAIA al sinds zijn oprichting opkomt.

Michel Vandenbosch
Voorzitter GAIA
Michel et Ann
GAIA directeur Ann De Greef en GAIA voorzitter Michel Vandenbosch na de stemming in de Kamer.

GAIA, dat sinds 2016 campagne voert voor de opname van dieren in de Grondwet, bedankt haar 80.000 leden voor hun niet aflatende steun, de overgrote meerderheid van de Belgen (86%, Ipsos 2023), die achter de grondwettelijke bescherming van dieren als wezens met gevoel staan, alsook de leden van de Kamer van Volksvertegenwoordigers, die voor de opname van dieren in de Grondwet stemden.

stemmen

GAIA wil de volgende parlementsleden bedanken voor hun stem om dieren in de grondwet te laten opnemen:

  • DéFI : François De Smet

  • Ecolo : Julie Chanson, Samuel Cogolati, Cécile Cornet, Guillaume Defossé, Séverine de Laveleye, Laurence Hennuy, Claire Hugon, Louis Mariage, Simon Moutquin, Olivier Vajda, Gilles Vanden Burre, Albert Vicaire

  • Groen : Kim Buyst, Kristof Calvo, Barbara Creemers, Wouter De Vriendt, Kathleen Pisman, Eva Platteau, Dieter Vanbesien, Stefaan Van Hecke

  • Les Engagés : Josy Arens, Georges Dallemagne, Catherine Fonck, Vanessa Matz, Maxime Prévot

  • MR : Daniel Bacquelaine, Mathieu Bihet, Christophe Bombled, Emmanuel Burton, Michel De Maegd, Denis Ducarme, Philippe Goffin, Benoît Piedboeuf, Philippe Pivin, Florence Reuter, Vincent Scourneau, Caroline Taquin, Sophie Wilmès

  • PS : Hugues Bayet, André Flahaut, Mélissa Hanus, Christophe Lacroix, Leslie Leoni, Özlem Özen, Patrick Prévot, Hervé Rigot, Daniel Senesael, Sophie Thémont, Eric Thiébaut, Eliane Tillieux, Laurence Zanchetta

  • PVDA-PTB : Nabil Boukili, Greet Daems, Roberto D'Amico, Steven De Vuyst, Sofie Merckx, Peter Mertens, Nadia Moscufo, Marco Van Hees, Maria Vindevoghel

  • Vooruit : Melissa Depraetere, Karin Jiroflée, Meryame Kitir, Vicky Reynaert, Ben Segers, Joris Vandenbroucke, Gitta Vanpeborgh, Anja Vanrobaeys, Kris Verduyckt

 

De volgende parlementsleden stemden tegen het opnemen van dieren in de grondwet:

  • CD&V : Wouter Beke, Hendrik Bogaert, Francky Demon, Leen Dierick, Nawal Farih, Koen Geens, Nahima Lanjri, Nathalie Muylle, Servais Verherstraeten

  • Indépendant : Jean-Marie Dedecker

  • N-VA : Björn Anseeuw

  • Open Vld : Maggie De Block, Robby De Caluwé, Tania De Jonge, Katja Gabriëls, Egbert Lachaert, Christian Leysen, Tim Vandenput, Vincent Van Quickenborne, Marianne Verhaert, Kathleen Verhelst

  • Vlaams Belang : Annick Ponthier, Reccino Van Lommel

 

De volgende parlementsleden onthielden zich:

  • CD&V : Jan Briers.

  • N-VA : Peter Buysrogge, Mieke Claes, Kathleen Depoorter, Sophie De Wit, Christoph D'Haese, Theo Francken, Michael Freilich, Frieda Gijbels, Katrien Houtmeyers, Sander Loones, Wouter Raskin, Anneleen Van Bossuyt, Wim Van der Donckt, Kristien Van Vaerenbergh, Bert Wollants

  • Vlaams Belang : Katleen Bury, Steven Creyelman, Pieter De Spiegeleer, Joris De Vriendt, Marijke Dillen, Barbara Pas, Kurt Ravyts, Ellen Samyn, Dominiek Sneppe, Frank Troosters, Tom Van Grieken, Wouter Vermeersch, Hans Verreyt