Image
singe
24 april 2023

Deze maandag 24 april is het Wereldproefdierendag. Volgens de meest recente statistieken van het gebruik van dieren voor experimenten in de EU + Noorwegen ging het in 2020 om bijna 8,1 miljoen proefdieren. Het totale gebruik van dieren voor experimenten in 2020 in de 27 EU-lidstaten + Noorwegen bedroeg 8.753.304 miljoen volgens de meest recente statistieken. In 8.054.930 gevallen of 92% van het totaal werden er ook effectief proeven uitgevoerd op dieren. België staat nog steeds op plaats 5 van de grootste gebruikers. 77% van de Belgen is het ermee eens dat meer gedaan moet worden om dierproeven terug te dringen.

GAIA-voorzitter Michel Vandenbosch: "Ministers van Dierenwelzijn moeten concreet actieplan met duidelijke doelstellingen uitwerken"

Het is de gepaste aanleiding voor GAIA om in België de resultaten bekend te maken van een onderzoek naar de mening over dierproeven van de burgers in 8 EU-lidstaten plus Noorwegen en Zwitserland.

Het gaat om een representatieve steekproef bij 1.084 Belgen, door onderzoeksbureau Savanta Com Res uitgevoerd tussen 27 oktober en 8 november 2022 in opdracht van Eurogroup for Animals, de Europese koepelorganisatie van meer dan 70 dierenrechtenorganisaties waaronder GAIA. De peiling werd uitgevoerd in Italië, Duitsland, Frankrijk, Spanje, België, Zweden, Nederland, Zwitserland, Denemarken en Noorwegen. 

Belgen maken zich zorgen

 

  • 77% van de Belgen gaat akkoord dat er meer moet gedaan worden om dierproeven in het wetenschappelijk onderzoek en het onderwijs, en veiligheidstesten (geneesmiddelen, chemicaliën, …) volledig te vervangen. 17% is niet akkoord en 7% weet het niet. België scoort het 4de hoogste percentage ex aequo met Nederland na Italië (82%), Duitsland (81%) en Spanje (78%). De Denen gaan het minst akkoord: 66%. Gemiddeld 75% en 6% weet het niet.
  • 77% van de Belgen gaat akkoord dat de EU en haar lidstaten plus Noorwegen en Zwitserland een gecoördineerde strategie moeten ontwikkelen voor de transitie naar proefdiervrij wetenschappelijk onderzoek, veiligheidstesten en onderwijs zonder proefdiergebruik. Dat is het 5de hoogste percentage na Duitsland, Italië, Spanje en Frankrijk, voor Zweden (73 %) en Nederland (71 %). 
  • 16% van de Belgen antwoordt niet akkoord en 8% weet het niet. Gemiddeld: 75%. Weet niet: 8%. 
  • 74% van de Belgen vindt dat de EU de wereldleider zou moeten zijn in het streven naar proefdiervrije wetenschap en innovatie en komt daarmee op plaats 5 na Italië met 84%, Spanje met 82%, Duitsland, 79% en Frankrijk 74%. 1 Belg op 5 is het daar niet mee eens en 7% weet het niet. Met 66% scoren de Denen het laagste percentage. Gemiddeld 74% en weet niet: 8%.  
  • 71% van de Belgen in ex aequo met Nederland zegt erg bezorgd te zijn over het gebruik van dieren in het wetenschappelijk onderzoek, onderwijs en testen van chemische stoffen, geneesmiddelen enz. Daarmee komt ons land op plaats 5 van de landen waar de opiniepeiling is uitgevoerd, na Duitsland 80%, Italië 79%, Spanje 76% en Frankrijk 74%. Denemarken sluit de rij met 61%. 23% van de ondervraagde Belgen antwoordt niet erg bezorgd te zijn en 6% weet het niet. Gemiddeld: 71%. Weet niet: 8%.

    België is de 5de grootste gebruiker dieren voor proeven van EU + Noorwege

Het totale gebruik van dieren voor experimenten in 2020 in de 27 EU-lidstaten + Noorwegen bedroeg 8.753.304 miljoen volgens de meest recente statistieken van het gebruik van dieren voor experimenten in de EU + Noorwegen. België staat nog steeds op plaats 6 van de lijst met meeste dierproeven (437.275) met Nederland op plaats 7 (406724). Grootste gebruiker van proefdieren is Duitsland (1897640), gevolgd door Frankrijk (1.643.787) en Noorwegen 1.422.041. Daarna komen Spanje (732.831) en Italië (455.140).  

Zoogdieren

Het totale aantal zoogdieren die gebruikt werden voor een eerste experiment daalde in vergelijking met 2019 met 10%. Het aantal proefhonden (eerste gebruik) daalde met 16 % van 10.388 tot 8.716 (België: 1519). Daarentegen steeg het aantal proefkatten met 15% van 2.140 naar 2.464.

Het aantal primaten die voor proeven gebruikt werden daalde met 10 % van 5.319 naar 4.784 (België: 36 in 2020).

Paarden, ezels en kruisingen (+176 %, runderen + 16 %). Met 3.879.691 muizen (-10 %) en 655.155 ratten (-16%) worden deze knaagdieren nog altijd het meest gebruikt voor experimenten.

Het totale gebruik van dieren voor experimenten  in 2020 in de 27 EU-lidstaten + Noorwegen bedroeg 8.753.304 miljoen. 8 % daarvan of 698.374 waren dieren die betrokken zijn bij of gehouden worden voor het genetisch modificeren van dieren, maar die verder niet gebruikt worden voor proeven. De overige 8.054.930 of 92% van het totaal zijn dus het aantal experimenten dat  effectief werd uitgevoerd op dieren. 

Pijn en lijden

Ongeveer de helft (47%) van het totale gebruik van bijna 8,8 miljoen dieren voor proeven in de EU + Noorwegen veroorzaakte volgens de rapportering van de onderzoekers matige tot ernstige pijn en lijden. In 10% van de experimenten ondergingen 796.750 dieren ernstige pijn en lijden, 37% of 3.006.764 onderging matige pijn en lijden.
 

“Ik vrees dat die pijnpercentages onderschat worden,” zegt GAIA-voorzitter Michel Vandenbosch. “Onderzoekers hebben wel eens de neiging de intensiteit van de pijn te minimaliseren omdat ze de uitingen ervan verkeerd inschatten of niet herkennen. Hoe dan ook, met bijna een half miljoen proefdieren gebruikt in 2020 is het de hoogste tijd dat elk van de drie regionale ministers van Dierenwelzijn in ons land doeltreffende maatregelen neemt om dat aantal drastisch te doen dalen. Prioriteiten in dat verband zijn voor GAIA pijnlijke experimenten, gebruik van honden, katten en primaten, dat absoluut naar nul moet. Ook het gebruik van andere proefdieren én de huisvesting moet natuurlijk aangepakt worden.” 

Tastbare resultaten

"Ik verwijs naar het Rondetafelinitiatief dat in het Vlaams regeerakkoord is opgenomen en waarbij de relevante stakeholders, waaronder GAIA, betrokken zijn”, vervolgt de GAIA-voorzitter. "Dat moet een concreet actieplan opleveren met duidelijke doelstellingen. Maar ook het beleid moet sturen en bijsturen. Het mag niet beperkt blijven tot een vrijblijvend engagement maar leiden tot tastbare resultaten die de transitie naar proefdiervrij wetenschappelijk onderzoek in de drie regio’s verder ondersteunen en versterken zodat het objectief proefdiervrij steeds dichterbij komt."