“Als het de bedoeling van de boeren was om ons monddood te maken en ons een middel tot kritische informatieverstrekking te ontnemen, dan zijn ze daar opnieuw zwaar in gefaald.” Dat is de reactie van GAIA-voorzitter Michel Vandenbosch na de uitspraak van de Jury van Ethische Praktijken inzake Reclame (JEP). Die laatste oordeelde dat de klacht van een boerenorganisatie tegen de radiospot van GAIA over de chirurgische biggencastratie volledig ongegrond is.
‘Goeiendag, wij zijn de wrede boeren. Weet ge, wij snijden de ballen af van biggen. Ja, met een meske. Hier se, zonder verdoving, tjakaa. Hoort dat varken eens tieren, godverdoeme. En nu efkes die ballen eruit knijpen.’ Zo begint de radiospot van GAIA die de laatste dagen op tal van radiozenders te horen is. Het doel van de spot is duidelijk: de wreedheid van biggencastratie aankaarten en de luisteraar bewust maken van de realiteit. “Maar blijkbaar hebben we een wel heel gevoelige snaar geraakt”, aldus Vandenbosch. Een boerenorganisatie diende immers klacht in bij de JEP omdat ze de radiospot ‘denigrerend’ en ‘respectloos’ vinden.
Volledig onterecht, oordeelde de JEP vandaag. “Wij overtreden met onze radiospot geen enkele regel inzake niet-commerciële reclame en krijgen dan ook over de hele lijn gelijk”, verduidelijkt GAIA-voorzitter Michel Vandenbosch. Vooral de hoge stemmetjes die gebruikt worden in de radiospot en de vermelding naar het ontbreken van balletjes bij de boeren ‘choqueerde’ hen. “Nonsens natuurlijk”, aldus Vandenbosch. “Dat de 'varkensboeren' in de spot zeggen dat ze ‘geen ballen hebben’, is uiteraard niet letterlijk bedoeld maar metaforisch. ‘Geen ballen hebben’ wordt in de volksmond algemeen begrepen als blijk geven van een gebrek aan moed. In deze specifieke context gaat het om het gebrek aan moed waarvan varkenshouders die nog biggen castreren, blijk geven. De sector heeft zich geëngageerd tot het stoppen met castreren (tegen 2018!), maar bedient zich steevast van uitvluchten om hun verbintenis niet na te komen. Dat laatste is, tussen haakjes gezegd, reeds meermaals gebeurd.”
Bij deze mislukt
Dat niet iedereen de humor smaakt van de radiospot begrijpt Vandenbosch. “Je kan niet verwachten dat een varkensboer die al jaren biggen pijnlijk castreert, de humor inziet van onze boodschap.”
Voor GAIA was de klacht indienen op zich al onbegrijpelijk. De voorzitter van het Algemeen Boerensyndicaat Hendrik Vandamme heeft via een persbericht zijn mening verkondigd over de radiospot die volgens hem door veel boeren als kwetsend wordt ervaren. "Misleidend, onaanvaardbaar en laag-bij-de-gronds", reageerde hij. GAIA repliceerde daarop zoals het tegensprekelijk debat dat vraagt: woord en wederwoord en met respect voor de vrije meningsuiting.” “Ik vermoed dat de boeren vooral de bedoeling hadden om te voorkomen dat de consument via de radiospot zich bewust zou worden van de realiteit van biggencastratie. Dat is dan bij deze mislukt”, besluit Vandenbosch.
Lees meer over de uitspraak van JEP op https://www.jep.be/nl/nieuws/gaia-09-05-2018-geen-opmerkingen