Vlaams minister van dierenwelzijn Ben Weyts (N-VA) kondigde al tijdens de vorige regeerperiode een verbod op kooien voor legkippen in Vlaanderen aan. Met het Vlaams regeerakkoord (2019-2024) verbindt de regering er zich toe die kooisystemen uit te faseren. Geen woorden maar daden: via grote affiches langs de Vlaamse wegen herinneren we vanaf 18 mei minister Weyts aan zijn belofte. En de Vlaamse regering aan het regeerakkoord terzake. Tegelijkertijd vormen de affiches het startschot van een nieuwe campagne waarin we iedereen oproepen om onze petitie voor een verbod op kooien voor leghennen te ondertekenen. Aangezien een dergelijk verbod in Wallonië al is goedgekeurd (en in 2028 van kracht wordt) richten we ons alleen op Vlaanderen.
De timing is niet toevallig: nu de quarantainemaatregelen in Vlaanderen versoepelen, kunnen we vaker op pad. Wij mogen terug uit ons kot. En de legkippen, wanneer mogen zij uit hun kot?
De dieren kunnen niet eens hun vleugels spreiden of uitslaan. Een verbod op dergelijke kooisystemen zou dan ook betekenen dat miljoenen leghennen in Vlaanderen betere leefomstandigheden krijgen. Helpt u de dieren?
Meer informatie
Een Europese richtlijn verbiedt de conventionele legbatterijen maar in de Europese Unie zijn ‘verrijkte’ kooien nog wel toegelaten. In zo‘n kooien beschikken de kippen ongeveer over een blad papier in A4-formaat. In België wordt nog ongeveer 60% van de legkippen in verrijkte kooien gehouden. Sinds oktober 2018 zijn verrijkte kooien verboden in Wallonië. De negen bedrijven in Wallonië die leghennen in verrijkte kooien houden, moeten hun activiteiten uiterlijk in 2028 staken. Wij voeren nu actie om eenzelfde verbod ook in Vlaanderen in te voeren.
Leven op een A4'tje
De verbeteringen die werden aangebracht aan deze ‘verrijkte’ kooien van 750 cm2 zijn belachelijk: de beschikbare ruimte per kip is nauwelijks groter dan een A4’tje (650 cm2 per kip). De rudimentaire voorzieningen – een (ontoereikend) nest, een draadgazen ondergrond, een (te lage zitstok) en een beetje scharrelmateriaal – voldoen nog steeds niet aan de basisnoden van de legkippen.
750 cm2 (waarvan 650 cm2 bruikbare ruimte), is veel te weinig, aangezien een kip gemiddeld 1.879 cm2 nodig heeft om haar vleugels te spreiden.
Frustraties en abnormaal gedrag
Het gebrek aan ruimte hindert de kippen in hun natuurlijk gedrag: een stofbad nemen, scharrelen, de veren gladstrijken, een nest bouwen, ... Kippen die in kooien worden gehouden, beschikken ook amper over materiaal om in te scharrelen. Ze krijgen te kampen met frustraties en zoals stress, agressiviteit, verenpikken. Dat alles kan zelfs ontaarden in kannibalisme of zelfverminking.
Na een intensieve legperiode van 13 maanden worden de kippen in transportkooien gepropt en op weg naar de slachterij lopen ze pijnlijke verwondingen op. In de slachterij worden ze aan de slachtlijn spartelend met de poten vastgehaakt en met de kop in een waterbad gedompeld dat onder stroom staat. Maar die bedwelmingsmethode verloopt lang niet perfect. Heel wat kippen worden zo onvoldoende bedwelmd wat ertoe leidt dat de mechanische keling pijnlijk uitgevoerd wordt bij nog bewuste dieren.
Kooieieren op uw bord
Verse eieren die worden verkocht in de Belgische supermarkten zijn dankzij GAIA’s “boycot-cot”-campagne niet langer afkomstig van kippen die in kooien worden gehouden. Kooieieren worden wél nog erg vaak verwerkt in producten die eieren bevatten, zoals mayonaise, koekjes, chocolademousse, verse pasta, ... Ook heel wat restaurants serveren nog steeds kooieieren. Voor een overzicht van merken, bedrijven en grootwarenhuisketens, die niet langer kooieieren verwerken en voor hun (eigen merk)producten overgeschakeld zijn op kipvriendelijkere systemen, kan u hier terecht: https://www.gaia.be/nl/nieuws/eet-kipvriendelijker-vermijd-kooieieren
Kipvriendelijkere alternatieven: uw eikooivrij!
Als u boodschappen doet, kunt u de herkomst van eieren nagaan door de code op de verpakking te verifiëren. Die code wordt gevolg door de kenletters van het land (BE, NL, FR, …)
Code 3 BE 001
Staat voor kooieieren. Dit soort eieren worden niet langer verkocht in Belgische supermarkten. In een "verrijkte" kooi beschikt elke kip over een ruimte van ongeveer een A4-blad groot (750 cm2 oppervlakte, 650cm2 bruikbare ruimte of 13 kippen per m2, met een (te lage) zitstok en één enkel legnest.
Code 2 BE 001
Staat voor scharreleieren. Maximaal 9 leghennen per m2 worden in scharrelstallen gehouden, al dan niet met overdekt buitenbeloop. Er bestaan diverse scharrelstalsystemen, die qua voorzieningen inzake dierenwelzijn van elkaar verschillen en afhankelijk van het systeem zijn er gradaties in de mate waarin aan het kippenwelzijn en de welzijns- en gewragsbehoeften van de dieren wordt voldaan. Er ligt strooisel op de grond. De kippen kunnen hun ei in legnesten leggen en er zijn zitstokken voorzien.
Code 1 BE 001
Staat voor eieren van vrije uitloop. Zij hebben overdag de mogelijkheid om buiten te lopen op een begroeide uitloopvlakte, waar 4 m2 per kip voorzien wordt.
Code 0 BE 001
Staat voor biologische eieren. Zij leven in scharrelstallen met maximum 6 kippen per m2. Overdag moeten zij ook buiten kunnen lopen, waar iedere kip 4 m2 ter beschikking heeft. Deze kippen krijgen biologisch voeder.
Diervriendelijker is beter maar niet ideaal. Geen enkel commercieel rendabel systeem dat duizenden leghennen houdt, is ideaal qua niveau van dierenwelzijn. Ideaal voor kippen is elf leghennen samen met een haan in een grote tuin met voortdurend veel scharrelruimte, schuilplekjes en plekjes om in alle rust eieren te leggen en een kippenhok waarin de kippen zich ‘s avonds kunnen terugtrekken met geschikte zitstokken op voldoende hoogte. Maar in tegenstelling tot de kooisystemen waar de welzijnsschade inherent is aan het systeem, zijn probleemoplossende verbeteringen en optimaliserende oplossingen aan de kooivrije systemen wel degelijk mogelijk.