GAIA informeert
Image
droit d'ester - justice pour les animaux - gaia
25 oktober 2024

Op 11 juni 2024 heeft het Hof van Cassatie dierenrechtenorganisaties als GAIA het recht ontnomen om naar de rechter te stappen, omdat ze niet over het vereiste "persoonlijke belang" zouden beschikken. In reactie daarop is een wetsvoorstel ingediend door federaal Kamerlid Meyrem Almaci (Groen), samen met Ecolo om dit cruciale recht uitdrukkelijk in de wet op te nemen. Michel Vandenbosch werd op 22 oktober jl. gehoord in de Commissie Justitie van de Kamer om onze zaak te verdedigen.

Straffeloosheid voor dierenbeulen

In een context waarin het maatschappelijk belang van dierenwelzijn de afgelopen jaren steeds groter is geworden, is die uitsluiting des te onbegrijpelijker. De belangen van mishandelde dieren, die erkend worden als gevoelige wezens, moeten door verenigingen als GAIA voor de rechtbank verdedigd kunnen worden. Zoniet zullen vele dierenbeulen hun wandaden straffeloos kunnen plegen. 

Bijna 40 jaar achteruit

Er zijn veel wetten aangenomen om dieren te beschermen, en het is onlogisch dat organisaties zoals GAIA zich niet tot de rechter kunnen wenden wanneer deze wettelijke bepalingen niet worden nageleefd. Bijna veertig jaar geleden verkeerden milieuorganisaties in dezelfde in dezelfde situatie als dierenrechtenorganisaties vandaag. Toen ook door het Hof van Cassatie, die de bestaande wetgeving uiterst beperkend interpreteerde. Later werd de wet aangepast zodat ook milieuorganisaties het recht verkregen om als burgerlijke partij wetsinbreuken voor de rechter aan te klagen en milieuvervuilers te doen veroordelen. 

droit d'ester - justice pour les animaux

GAIA en co beroofd van hun recht, dieren zonder verdediging

In België verkeerden organisaties zoals GAIA in juridische onzekerheid over hun mogelijkheid om naar de rechter te stappen. De rechter moest altijd beslissen of GAIA als burgerlijke partij aanvaard kon worden. Dat kon ertoe leiden dat onze klachten werden afgewezen. De laatste jaren aanvaardden de rechtbanken ons gelukkig stelselmatig als burgerlijke partij. Ook de allerhoogste rechtbanken als het Belgisch Grondwettelijk Hof, het Hof van Justitie van de Europese Unie tot zelfs het Europees Hof voor de Rechten van de Mens erkennen GAIA als partij in cruciale rechtszaken zoals met betrekking tot het verbod op onverdoofd slachten. 

Maar sinds 11 juni 2024 juni heeft het Hof van Cassatie ons en andere verenigingen die voor dieren opkomen, dit precaire recht ontnomen. We kunnen nog wel klacht indienen maar we zullen buiten de zaak gesteld worden omdat de parketten en de rechters ons niet zullen erkennen als partij. Zo zullen vele dierenmishandelaars ongestraft de dans ontspringen. GAIA heeft vele dierenmishandelaars kunnen doen veroordelen precies omdat wij tegen de beulen klacht hadden ingediend, omdat het gerecht er anders geen weet van zou gehad hebben én omdat wij als burgerlijke partij de dieren in de rechtbanken  konden verdedigen. Op het arrest van het Hof van Cassatie hadden juridische experten veel kritiek. Advocaat-Generaal Dirk Schoeters die de rechters van het Hof van Cassatie adviseert, heeft zelf in zijn advies terzake gewezen op de noodzaak van een wetswijziging indien men wenst dat organisaties die voor dieren opkomen, zoals GAIA, in rechte moeten kunnen optreden. 

Koppeling

Reeds in 2020 dienden Sophie Rohonyi en François De Smet (DéFI) een wetsvoorstel in bij de Kamer om alle twijfel uit te sluiten en dierenbeschermingsorganisaties als GAIA eindelijk dit recht expliciet toe te kennen. Ondanks onze verzoeken werd de tekst niet door de meerderheid goedgekeurd. Onze strijd voor het recht om mishandelde dieren voor de rechter te verdedigen, kreeg een nieuwe impuls met de recente indiening van het wetsvoorstel Almaci. Daardoor werd  het politieke debat heropend over het recht van GAIA en co het om in rechte op te treden. De Commissie Justitie stemde in met een verzoek om het eerdere wetsvoorstel te koppelen aan het recente. 

Oproep tot wetswijziging

Op 22 oktober jl. pleitte Michel Vandenbosch voor de Commissie Justitie voor een wijziging of uitbreiding van de wet zodat dierenbeschermingsorganisaties naar de rechter kunnen stappen, net zoals milieuorganisaties of mensenrechtenorganisaties.

"Het recht van GAIA en anderen om tegen dierenmishandelaars naar de rechter te stappen is niet alleen legitiem, maar ook essentieel om hun bescherming in onze samenleving te waarborgen. Het is dan ook van het grootste belang dat de politieke besluitvormers dit nieuwe wetsvoorstel steunen."

Michel Vandenbosch
Voorzitter van GAIA