Kweekvlees of slachtvrij vlees is vlees dat gekweekt wordt uit dierlijke stamcellen die men in een groeimedium laat ontwikkelen. Buiten het lichaam van het dier dus. Zonder dierenleed, zonder dieren te slachten. “Het is dé revolutie van de nabije toekomst waar ik razend enthousiast over ben”, zegt Vandenbosch. “Het was van Eelen die reeds in de jaren 80 van de vorige eeuw het potentieel ervan inzag. Deze award is dan ook een eerbetoon aan de peetvader van het kweekvlees. Slachtvrij vlees is geen utopie maar het ethisch verantwoorde vlees van morgen waar ook het klimaat baat bij heeft.”
Visionair
Toen van Eelen zeventien was, vocht hij mee in de Tweede Wereldoorlog en werd hij Japans krijgsgevangene. De confrontatie toen met de wreedheden en honger zou later zijn strijd voor een betere wereld aanwakkeren. Na de oorlog verhuisde hij naar Nederland, waar hij in 1948 het voorbeeld van zijn vader volgde en voor arts studeerde. Op de universiteit ontmoette hij onderzoekers die reeds experimenteerde met stamceltechnologie om brandwonden te helpen genezen. Daar vroeg van Eelen zich af of deze technologie kan gebruikt worden om vlees te produceren zonder dieren te slachten. Velen vonden het een gek idee, maar het bleek visionair. Van Eelen overleed in 2015 op 91-jarige leeftijd.
Pas na de eeuwwisseling vonden zijn ideeën bredere ingang. Intussen zijn tientallen bedrijven, Israël, Nederland en de VS bezig met de ontwikkeling van kweekvlees, zijn er al verschillende prototypes (onder meer kweeksteak door het Israëlische Aleph Farms) en schatten voedingstechnologen het potentieel van kweekvlees zeer hoog in. Uit een recente rondvraag van het prestigieuze onderzoeksbureau A.T. Kearney blijkt dat volgens ’s werelds toonaangevende ‘captains of meat industry’ tegen 2040 slachtvrij kweekvlees 35% van het globale marktaandeel zal beslaan, plantaardige voeding (vegetarisch en plantaardig) 25% en conventioneel slachtvlees 40%.
