Roemeense paarden die op het bord van de Belgische consument terechtkomen worden mishandeld. Dat blijkt uit een onderzoek dat GAIA in mei 2013 voerde in Roemenië, de voornaamste EU-leverancier van paardenvlees. De beelden die de dierenrechtenorganisatie maakte zijn schokkend: paarden en ezels die erg mager en onverzorgd zijn en paarden die brutaal met de zweep worden geslagen. Het onderzoeksteam zag ook hoe handelaars de kracht van de paarden testen door hen betonblokken en karren waarvan de wielen vergrendeld zijn te laten voorttrekken. In 2010 en 2011 legde GAIA reeds de verschrikkelijke levensomstandigheden bloot van paarden die bestemd zijn voor Belgische consumenten in Mexico, Brazilië en Argentinië.
Geweld
De slachthuizen in Roemenië krijgen paarden aangeleverd die gebruikt worden voor werk op boerderijen of als transportmiddel. Onderzoekers konden beelden maken van 'markten' waar paarden worden verkocht. Ze zagen hoe de paarden hardhandig met de zweep worden bewerkt tot de dieren door de benen zakken waarop ze nog meer zweepslagen krijgen. De dieren worden vervoerd in onaangepaste aanhangwagens vaak zonder bescherming tegen extreme weersomstandigheden. Ook het laden van de dieren gaat gepaard met veel geweld.
Argentijns paardenleed
In 2010 onthulde GAIA de erbarmelijke leefomstandigheden van paarden die bestemd zijn voor het slachthuis in Mexico en Brazilië. Lidl besloot daarop, voorlopig als enige supermarktketen, om geen paardenvlees meer te verkopen zolang er geen garanties zijn op aanvaardbaar dierenwelzijn en de traceerbaarheid van het vlees. Colruyt en Makro schakelden toen over op paardenvlees uit Roemenië; Carrefour, Renmans/Aldi, en Delhaize banden het vlees uit Mexico en Brazilië maar bleven Argentijns paardenvlees verkopen zelfs nadat GAIA een jaar later de gruwelijke mishandeling van Argentijnse slachtpaarden onthulde. GAIA trof in Argentinië magere, zwaar verwaarloosde paarden met etterende wonden aan, paarden met gebroken benen, gevallen paarden die door honden gebeten worden. Het onderzoeksteam volgde er transporten van meer dan 1500 km of 20 uur zonder water, voer of pauze onderweg. In Argentinië worden bovendien op grote schaal paarden gestolen voor de vleesproductie.
Geen traceerbaarheid
In tegenstelling tot runderen, waar men precies weet waar het dier geboren, opgekweekt en geslacht is, beperkt de traceerbaarheid van het Argentijns en Roemeens paardenvlees zich hoogstens tot het slachthuis. Al wat daaraan vooraf gaat wordt niet gecontroleerd. Kunnen supermarkten zich veroorloven om paardenvlees te blijven verkopen waarvan de herkomst niet te traceren valt?
Lastenboek Chevideco biedt geen garantie
Als reactie op de campagnes van GAIA maakte Chevideco, één van de grootste Belgische invoerders van paardenvlees een lastenboek op voor haar leveranciers in Zuid-Amerika en Roemenië. Maar dat bevat onvoldoende garanties voor het paardenwelzijn tijdens het transport en op de verzamelplaatsen. Zo wordt er helemaal geen maximale transportduur opgelegd. In de praktijk konden onderzoekers van GAIA vaststellen dat paarden tot 20 uur en meer onderweg zijn. Chevideco laat zelfs het gebruik van open vrachtwagens toe waardoor dieren totaal onbeschermd zijn tegen extreme weersomstandigheden. Het gebruik van scherpe voorwerpen en honden is volgens het lastenboek nog mogelijk, doch verboden door de Europese wetgeving. Maar ook bij de voorwaarden opgelegd voor de slacht, stelt GAIA zich vragen. Zo laat Chevideco toe dat paarden zonder verdoving worden geslacht. Dat is onaanvaardbaar.
Supermarkten mee verantwoordelijk
GAIA vraagt supermarktketens om net zoals Lidl niet langer paardenvlees te verkopen tenzij voldoende garantie voor het welzijn van de paarden kan gegeven worden. Een onafhankelijke audit moet nagaan of het paardenwelzijn effectief en niet enkel op papier gegarandeerd is in alle fasen van het productieproces, dus ook tijdens het transport, bij het op- en afladen, op de verzamelplaatsen en in het slachthuis. "Het is de morele plicht van supermarkten ten aanzien van de consument om geen paardenvlees te verkopen als het dierenwelzijn niet is gegarandeerd." zegt GAIA-directeur Ann De Greef. "Wie paardenvlees uit Argentinië en Roemenië blijft (ver)kopen, houdt het dierenleed mee in stand."