Tijdens de vorige regeerperiode had Vlaanderen 95 schepenen voor Dierenwelzijn. In de huidige legislatuur zijn dat er 250, verdeeld over 300 steden en gemeenten – een toename van 150%. In de Brusselse regio hebben 18 op 19 gemeenten een schepen van Dierenwelzijn. Dat is uiterst positief.
Maar wat deden de lokale schepenen met die bevoegdheid?
Voor GAIA is de aanstelling van een schepen niet altijd een garantie voor een efficiënt en goed beleid voor dieren. Ann De Greef, directeur van GAIA: “De aanstelling van een schepen van Dierenwelzijn is een positieve en belangrijke stap maar het moet gepaard gaan met concrete, ambitieuze en coherente acties. Dat is niet altijd het geval. Als men de bevoegdheid aanvaard, moet men ook concreet werk maken van een goed beleid”.
DE MEEST DIERVRIENDELIJKE LOKALE BESTUREN
Alle steden en gemeenten kregen drie maanden de tijd om te reageren op een vragenlijst van GAIA rond tien belangrijke onderwerpen, waaronder: de aanstelling van een deskundige dierenwelzijn binnen elke politiezone, de uitvoering van een diervriendelijk en efficiënt lokaal plan rond de zwerfkatten, een diervriendelijke manier om de populatie stadsduiven onder controle te houden, een verbod op de verkoop van levende dieren op markten en het verbod op het gebruik van voetzoekers en vuurwerk.
De scores zijn gebaseerd op de antwoorden die GAIA direct ontving van de Vlaamse steden en gemeenten. Deze antwoorden werden verwerkt en gewogen op basis van thema en feitelijke gegevens, zoals het gemiddelde budget per inwoner.
De 10 Vlaamse steden en gemeenten met de hoogst behaalde scores zijn:
- Leuven (Vlaams-Brabant) 92%
- Mechelen (Antwerpen) 91%
- Oudsbergen (Limburg) 86%
- Aartselaar (Antwerpen) 84%
- Sint-Niklaas (Oost-Vlaanderen) 84%
- Londerzeel (Vlaams-Brabant) 83%
- Denderleeuw (Oost-Vlaanderen) 83%
- Brasschaat (Antwerpen) 83%
- Lubbeek (Vlaams-Brabant) 83%
- Oudenaarde (Oost-Vlaanderen) 83%
De resultaten van sommige steden en gemeenten lagen erg dicht bij elkaar. De cijfers na de komma van de percentages werden afgerond.
De resultaten van enkele andere grote Vlaamse steden :
Aalst: 78% Antwerpen: 60% Brugge: 70% Genk: 76% Gent: 66% Hasselt: 62% Kortrijk: 73% Mechelen: 91% Oostende: 67% Roeselare: 80% Sint Niklaas: 84%
De 3 best scorende gemeenten van Brussel
1. Elsene: 97% 2. Anderlecht: 96% 3. Oudergem : 94%
Top 3 in Wallonië: 1. Braine-le-Comte (Henegouwen) 93%, 2. Farciennes (Henegouwen) 91%, 3. Fléron (Luik) 90%
NOG RUIMTE VOOR VERBETERING
Verschillende steden en gemeenten behalen mooie resultaten maar de bevraging toont ook aan dat er op veel plaatsen nog ruimte voor verbetering is. Zo scoren o.a. Hooglede, Tielt, Borsbeek, Oostkamp en Dendermonde onder de 50%.
De analyse van de vragen biedt het lokaal beleid de mogelijkheid om te zien waar men kan verbeteren op vlak van dierenwelzijn in de toekomst. Verschillende gemeenten lieten dan ook weten dat het invullen van de evaluatie hen had geholpen om een helder overzicht te krijgen en duidelijk te weten waar goede en minder goede punten lagen. Niet alle Vlaamse steden en gemeenten hebben jammer genoeg hun antwoorden doorgestuurd.
Ann De Greef, directeur van GAIA: “Wat zegt dit ons? Heeft de lokaal verkozene politicus echt werk gemaakt van de bevoegdheid? We vragen burgers om hun eigen conclusies te trekken, vooral in de aanloop naar de verkiezingen”. Op de website www.gemeentevoordieren.be kunnen burgers de naam van hun gemeente of stad ingeven en kijken of ze de enquête beantwoord hebben en wat hun antwoorden waren. Men vindt op de site ook de contactgegevens van de bevoegde schepen of burgemeester terug.
POSITIEVE TREND
Dierenwelzijn is een gewestelijke bevoegdheid maar ook het lokaal beleid kan er een belangrijk verschil maken in het leven van duizenden dieren op hun grondgebied. Een samenhangend en vooruitstrevend lokaal beleid inzake dierenwelzijn opgesteld door de schepen of burgemeester is daarom essentieel in elke stad en gemeente. Uit de GAIA-enquête blijkt dat dierenwelzijn steeds hoger op de agenda van lokale overheden staat. De resultaten laten dan ook een positieve trend zien. Veel gemeenten hebben tijdens de laatste zittingsperiode concrete maatregelen ingevoerd want dierenwelzijn wordt steeds belangrijker voor burgers.
Maar liefst 84 % van de steden en gemeenten gaven aan dat ze intussen over een deskundige dierenwelzijn beschikken in de lokale politiezone. 78% verbiedt burgers om zelf vuurwerk af te steken. 98% heeft actief werk gemaakt van sensibilisering rond dierenwelzijn, 79% voorziet beschutting voor de zwerfkatten en meer en meer steden en gemeenten zorgen voor een volwaardig plantaardig alternatief in kantines of op recepties. Er is dus zeker een zeer goede evolutie maar er blijft in de praktijk wel veel ruimte voor verbetering. Zo is het erg belangrijk om alle zwerfkatten consequent te steriliseren en castreren, burgers te wijzen op de wettelijke verplichtingen inzake steriliseren en castreren van huiskatten, voldoende werkkracht en middelen om het beleid op papier ook in de praktijk goed te kunnen uitvoeren, …
WEBSITE SPECIAAL VOOR BURGERS
De volledige resultaten van de enquête zijn online te vinden op een speciaal ontwikkelde website die burgers informeert over de dierenwelzijnsinitiatieven van lokaal verkozen politici: www.gemeentevoordieren.be (beschikbaar vanaf 13 september 2024 om 6:00 uur).
De website biedt een ranglijst van steden, informatie over de genomen acties, contactgegevens van lokale politici verantwoordelijk voor dierenwelzijn, en het GAIA-memorandum met de tien belangrijkste prioriteiten voor lokale besturen in de volgende zittingsperiode.
GAIA roept toekomstige verkozenen op om deze gegevens te gebruiken om het dierenwelzijn in hun stad of gemeente te verbeteren tijdens hun komende ambtstermijn.
RANGLIJST VLAANDEREN
- Gemeenten die hebben deelgenomen aan de enquête
